Izolacyjne ABC - słownik pojęć
Jeśli zastanawiałeś (bądź zastanawiałaś) co to jest lambda, EPS, hydrofobizowany albo inne określenie z „fachowej chińszczyzny" ociepleniowo-izolacyjnej, to w kilku prostych słowach postaramy się przybliżyć garść terminów często występujących.
Tam, gdzie to tylko możliwe używać będziemy sformułowań jasnych, prostych i potocznych - w końcu nie każdy jest inżynierem budowlanym, a idziemy o zakład, że prawie każdy z nas miał w życiu kontakt z budową i/lub remontem i nadział się na pojęcia tajemnicze, znane nielicznym. Zależy nam na jasności i zrozumiałości pojęć z zakresu izolacji, ocieplenia, domów energooszczędnych. Zatem jeśli istnieje termin, który wymagałby wyjaśnienia, a nie znalazł się na poniższej liście, bardzo prosimy o kontakt - chętnie ją uzupełnimy. Nasz mail to biuro@izolacjegt.pl. Zapraszamy!
- CS(10) = EPS(x)
- Lambda - współczynnik przewodzenia ciepła lambda λ
- Opór cieplny Rd
- Welon szklany
- Wełna mineralna skalna
- Wełna mineralna szklana (wata szklana)
- Współczynnik przenikania ciepła U
- XPS
CS(10) = EPS(x)
Co to jest EPS i liczba przy nim stojąca? Pojęcie EPS+liczba jest nieprecyzyjne i potoczne. Właściwe powinniśmy używać precyzyjnego CS(10). Człowiek nie byłby sobą, gdyby nie ułatwiał sobie życia i tak w języku potocznym pozostało połączenie, że zestaw EPS + liczba to twardość styropianu. Nawet jeśli dotyczy XPS’a :). Wracając do definicji - jest to najprościej ujmując twardość styropianu. Przykładowo EPS 70 oznacza, że trzeba nacisnąć płytę styropianową z siłą 70 kPa, aby odkształciła się o 10%. przypominamy CS(10) 70 = EPS 70. Dla przykładu - z 10 cm zrobi się 9 cm. Żeby przybliżyć, jaka to siła 70kPa to ponad 7 ton nacisku na 1 metr kwadratowy! Z takiego EPSa to niezły twardziel.
To pojęcie mówi nam o tym, jak dużo jest - parafrazując klasyka - styropianu w styropianie. Skrót EPS pochodzi z angielskiego wyrażenia Expanded PolyStyrene - czyli polistyren spieniony (ekspandowany), czyli po prostu styropian.
Lambda - współczynnik przewodzenia ciepła lambda λ
To parametr, który określa, jaka ilość ciepła przepływa przez 1 m warstwy materiału przy uwzględnieniu różnicy temperatury po obu stronach tej warstwy. Podawany jest w jednostce W/mK. Upraszczając – im mniejsza jest wartość lambdy, tym dany materiał będzie lepiej chronił przed utratą ciepła, a materiały o niskim współczynniku przewodności cieplnej nazywane są izolatorami termicznymi. Dlatego budując przegrody zewnętrzne domu, warto wybierać izolatory o jak najniższej lambdzie, wtedy budynek będzie bardziej energooszczędny.
Opór cieplny Rd
To inaczej stosunek grubości materiału d do współczynnika przewodności cieplnej λ. Jest on liczony wg wzoru R = d/λ i podawany w jednostce [(m2K)/W]. Im większa jest wartość parametru Rd, tym przegroda zatrzymuje więcej ciepła (jest skuteczniejszym izolatorem).
Welon szklany
Stanowi zewnętrzną warstwę w płytach z wełny mineralnej. Poprawia parametry hydrofobowości, tj. obniża nasiąkliwość materiału izolacyjnego. Ponadto welon stanowi wiatroizolację – chroni przed utratą powietrza ze struktury wełny na skutek podmuchów wiatru w przestrzeni wentylacyjnej.
Wełna mineralna skalna
Wełna mineralna skalna to rodzaj izolacji pochodzenia mineralnego (innego niż kwarc, który również jest minerałem). Surowcem do produkcji tego rodzaju wełny mogą być bazalty, gabro, dolomity, kruszywo wapienne. Składnikiem może być również brykiet mineralny pozyskiwany z recyklingu. Poszczególne składniki są poddawane wysokim temperaturom (wytapiane w temperaturze ponad 1400°C) i rozwłóknione. Pasma włókien spaja się specjalną żywicą. Następnie formuje się z nich maty, płyty lub otuliny. Z włókien można produkować luźny granulat mineralny. Z kolei płyty mogą być laminowane welonem szklanym lub łączone fabrycznie z podkładową papą. Wełna skalna z reguły może być poddawana większym obciążeniom niż jej szklany odpowiednik. Można ją kompresować jednak w znacznie mniejszym stopniu w porównaniu z wersją szklaną. Niesamowicie ważnym atutem tego rodzaju izolacji jest wysoka ognioodporność. Dlatego polecana jest w szczególności do izolowania kominków.
Wełna mineralna szklana (wata szklana)
Wełna szklana tworzona jest z mieszanki piasku kwarcowego, stłuczki szklanej i sody. Składniki te roztapia się w piecu w temperaturze 1200°C – 1500°C, następnie rozwłóknia i powstaje włókno szklane. Z tego rodzaju wełny przy wykorzystaniu dużej ilości lepiszcza tworzone są płyty lub maty o układzie włókien ułożonych równolegle do ich powierzchni. W ten sposób izolator staje się idealnie szczelny i zyskuje znacznie lepsze parametry m.in. niski współczynnik przewodzenia ciepła, sprężystość i elastyczność. Cechą charakterystyczną wełny szklanej jest również zdolność do kompresowania tj. swobodnego zmniejszania objętości i rozprężania, co jest szczególnie pomocne podczas transportu lub przy przechowywaniu materiału. Jest to produkt niepalny.
Współczynnik przenikania ciepła U
To wskaźnik, który określa ile ciepła wyrażonego w Watach (W), przechodzi przez przegrodę budowlaną (ścianę, okna, drzwi, dach) z uwzględnieniem występującej z obu stron różnicy temperatur wynoszącej 1Kelwin (K). Jest on odwrotnie proporcjonalny do oporu cieplnego, liczony wg wzoru U = 1/R i wyrażany w jednostce W/(m²·K). Im niższy współczynnik przenikania ciepła U, tym lepsza izolacyjność termiczna danej przegrody.
XPS (styrodur)
Styropian / styrodur, a dokładniej tworzywo izolujące wytworzone ze spienionych granulek polistyrenu ekstrudowanego w skrócie XPS. Nazwa pochodzi od zastosowanego tu procesu technologicznego tj. ekstrudowania, co oznacza po prostu wyciskanie lub wytłaczanie. W ten sposób powstaje masa zbitych i szczelnie zamkniętych komórek. Następnie jest ona formowana i prasowana do odpowiedniej grubości. Styropian XPS zwyczajowo nazywa się również styrodurem. Zwarta struktura sprawia, że stanowi on niezwykle skuteczną izolację termiczną, ponieważ wykazuje bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła lambda (niejednokrotnie niższy niż w przypadku tradycyjnego styropianu). Styrodur XPS stanowi również świetne zabezpieczenie przed wilgocią. Umożliwia zastosowanie cieńszych płyt przy jednoczesnym zachowaniu najlepszych wartości parametrów izolacyjnych.