Materiały izolacyjne - styropian vs wełna mineralna

Nie jest żadną tajemnicą, że stworzona w budynku termoizolacja ma kluczowy wpływ na komfort oraz bezpieczeństwo przebywania wewnątrz pomieszczeń. Na rynku budowlanym występuje wiele materiałów izolacyjnych – styropian EPS, XPS, wełna skalna, wełna szklana, piana, kulki styropianowe itd. Różnią się one parametrami technicznymi, wyglądem, strukturą sposobem montażu.

Najpopularniejszym materiałem do izolacji budynków jest styropian, jednak nie jest to jedyne racjonalne rozwiązanie. Okazuje się bowiem, że rosnącym zainteresowaniem konsumentów cieszy się w ostatnim czasie wełna szklana oraz wełna skalna. Jakimi parametrami się odznaczają i czy rzeczywiście warto zainteresować się tego typu materiałami izolacyjnymi? 

Izolacja termiczna – dlaczego jest tak ważna? 

Zapewne nikt z nas nie chce przeznaczać ogromnych sum pieniędzy na ogrzewanie pomieszczeń podczas zimy. Aby jednak nasz budżet był we właściwy sposób zabezpieczony, konieczne jest najpierw poniesienie kosztów inwestycyjnych związanych z zakupem odpowiednich materiałów izolacyjnych. Tylko dzięki temu eksploatowany przez nas budynek (mieszkalny, komercyjny czy też przemysłowy) będzie we właściwy sposób zabezpieczony przed ucieczką ciepła. Dzięki temu będzie charakteryzował się znakomitymi parametrami technicznymi i energooszczędnymi.

Odpowiednia termoizolacja jest ważna również ze względu na komfort mieszkańców. Nikt z nas przecież nie chce, aby pomieszczenia w czasie zimy bardzo szybko się wyziębiały. W takiej sytuacji konieczne byłoby niemal nieustanne ogrzewanie budynku, aby móc w nim w sposób normalny funkcjonować. No i nie zapominajmy o lecie. Podczas upałów dobrze jest na poddaszu przyjemny chłodek. A to zapewnia izolacja - najczęściej z wełny szklanej). Właśnie to sprawia, że wybór odpowiedniego materiału izolacyjnego jest absolutnie nadrzędną sprawą.

Ogólna charakterystyka wełny szklanej

Wełna szklana charakteryzuje się stosunkowo niewielką gęstością, dlatego jest szczególnie polecana do izolacji dachów skośnych. Jest to spowodowane między innymi faktem, iż nie obciąża nadmiernie konstrukcji całego budynku. Wełna szklana może być z powodzeniem stosowana wszędzie tam, gdzie nie będą na nią działać duże obciążenia.

Może być wykorzystywana również jako wypełnienie izolacyjne w ścianach trójwarstwowych lub w konstrukcjach szkieletowych. Jej niewielka waga powoduje, że montaż może być przeprowadzony w bardzo szybki i sprawny sposób. Wełnę szklaną można równie dobrze wykorzystywać do ocieplania podłóg. 

Czym charakteryzuje się wełna skalna?

Na wstępie trzeba powiedzieć, że wełna skalna ma dużo większą gęstość, przez co jest cięższa. Nie oznacza to jednak, że jest mniej funkcjonalna, gdyż większa gęstość powoduje, że materiał charakteryzuje się wyższą odpornością na uszkodzenia mechaniczne oraz na działanie czynników zewnętrznych.

Może być więc eksploatowana przez długi czas bez jakichkolwiek oznak zużycia oraz zniszczenia. Podobnie, jak wełna szklana, odznacza się niepalnością oraz paroprzepuszczalnością. Wełny skalne najcześciej stosowane są do izolacji fasad, murów, elewacji.

Który materiał wybrać?

Nie można jednoznacznie stwierdzić, który materiał należy wybrać do swojego budynku. Wszystko jest bowiem uzależnione od indywidualnych warunków danej przestrzeni oraz od oczekiwanych rezultatów. Wybór wełny izolacyjnej nie powinien być pozostawiony przypadkowi, gdyż w takiej sytuacji możemy nie być usatysfakcjonowani z osiąganych parametrów izolacyjnych. Wybór nie powinien być również podejmowany na podstawie ceny, ponieważ często się zdarza, że akcesoria najtańsze są niewystarczające, a nawet wadliwe.

Na naszym rynku wełny szklane i skalne są dostępne w kilku grubościach. Wspomnieć w tym miejscu należy chociażby o grubości 5, 10, 15 oraz 20 centymetrów. To, na jakie rozwiązanie najlepiej się zdecydować jest podyktowane przede wszystkim miejscem montażu konkretnego produktu.

Niektóre izolacje będą znakomite do dachów skośnych, poddaszom nieużytkowym oraz lekkim ściankom działowym. Wełna o grubości 20 centymetrów może być z powodzeniem stosowana wewnątrz dużych pomieszczeń lub też na zewnątrz budynków. Stworzona z nich termoizolacja zapewni odpowiednią ochronę przestrzeni przed ucieczką ciepła. Można powiedzieć, ze izolacja poddasza to domena wełny mineralnej - zarówna szklanej jak i skalnej.

Montaż wełny szklanej i skalnej

Aby móc w sposób świadomy wybrać najwłaściwszy materiał izolacyjny dla swoich potrzeb, konieczne jest zapoznanie się z jego parametrami technicznymi. Szczególną uwagę należy zwrócić na stopień przewodzenia ciepła (lambdę). W najlepszych produktach parametr ten mieści się w przedziale od 0,030 do 0,045 W/mK.

W największym uproszczeniu można powiedzieć, że jeśli porównujemy dwa produkty, lepiej zdecydować się na ten, którego wartość lambdy jest niższa. Spowoduje to, że wełna / styropian nie będzie przewodzić ciepła (albo zimna), a tym samym będzie w lepszy sposób zabezpieczała wnętrza budynku przed wyziębieniem.

Wełna szklana (jednym z najpopularniejszych materiałów w tej kategorii jest wełna Isover) i skalna jest w większości przypadków montowana w dachach (poddaszach). Jest to spowodowane przede wszystkim faktem, że materiały te w znakomity sposób przepuszczają parę wodną, co w odpowiedni sposób zabezpiecza drewniane elementy konstrukcji przed butwieniem z powodu zawilgocenia. Przed montażem wełny, konieczne jest rozpakowanie rolek oraz rozwinięcie mat materiału w taki sposób, aby mógł się on rozprężyć i osiągnąć swoją nominalną grubość. Następnie konieczne może okazać się przycięcie materiału na ściśle określone paski. Tylko dzięki temu zostaną dopasowane do przestrzeni pomiędzy krokwiami.

Tak ułożoną termoizolację najczęściej zabezpiecza się specjalnymi plastikowymi linkami. Dzięki temu będzie ona w odpowiedni sposób zabezpieczona przed przemieszczaniem się czy też przed odpadnięciem od konstrukcji dachu. Czeto wybieranym rozwiązaniem jest wełna Ursa).

Wełna szklana i skalna charakteryzuje się doskonałymi parametrami technicznymi, dlatego nic dziwnego, że zdobywa coraz większe uznanie wśród konsumentów.

Kiedy zdecydować się na zastosowanie styropianu? 

Styropian znajdzie swoje zastosowanie przede wszystkim w izolacji fasad. Ściany 2-warstwowe (pustak, gazobeton itd. w środku + warstwa izolacji na zewnątrz) kochają EPS’a. To samo fundamenty (choć tu styrodur też jest uwielbiany), no i można powiedzieć, że styropian na podłogach rządzi.

Kiedy zdecydować się na wełnę mineralną? 

Wełna mineralna znajduje swoje zastosowanie między innymi w ociepleniu poddasza. Nie znamy statystyk ale będzie będzie to większość domów jednorodzinnych w Polsce. Po piętach depcze jej piana. Co dalej. Ściany! Mega towar na izolację fasady. W latach szalejących cen styropianów – materiał wybierany przez sporą cześć inwertorów.

Jako ciekawostkę możemy przytoczyć fakt, że wełnę mineralną montuje się w halach, fabrykach, w których pracują głośne maszyny. Dzięki tego typu izolacji na zewnątrz nie wydobywają się niechciane hałasy.  Kolejna ciekawostka - wełna mineralna jest stosowana w budynkach, w których przechowuje się substancje łatwopalne (na przykład w magazynach). Materiał ten odznacza się ognioodpornością, przez co w razie potrzeby umożliwi sprawniejsze przeprowadzenie akcji gaśniczej.

Jak montowany jest styropian? 

Styropian jest jednym z tych materiałów, które charakteryzują się dość prostym montażem. Żadna osoba nie powinna mieć problemów z jego właściwą instalacją. Wymaga jednak zastosowania kilku dodatkowych akcesoriów, jak klej czy siatka budowlana. Taki zestaw pozwoli na stworzenie skutecznej termoizolacji.

Ważne jest, aby zwrócić uwagę na podłoże, do którego montujemy styropian. Powinno być ono wyrównane i oczyszczone. Dzięki temu styropian będzie trwale przyklejony do konstrukcji budynku. Ostatnim etapem montażu jest kołkowanie, które umożliwia jeszcze trwalsze przymocowanie styropianu na przykład do ściany. Styropian kleimy na dwa sposoby. Z użyciem zaprawy (klej do styropianu) lub pianki.  

Jak montowana jest wełna mineralna? 

Montaż wełny mineralnej w porównaniu z montażem styropianu jest nieco bardziej skomplikowany. Jest to spowodowane między innymi faktem, że podczas jej układania pyli się i kłuje. Oznacza to, że do pracy najlepiej wyposażyć się w rękawice oraz specjalną maskę ochronną. Bardzo istotne jest, aby po zakupie wełny, w odpowiedni sposób zabezpieczyć ją przed wilgocią.

Dodatkowo materiał trzeba chronić przed złamaniem się. Jeśli dojdzie do uszkodzenia materiału, mogą powstać niepożądane mostki cieplne, które mają znaczący wpływ na utratę ciepła.

Jakie właściwości ma styropian? 

Styropian posiada znakomite właściwości izolacji termicznej. Jest to spowodowane przede wszystkim niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła. Materiał ten nie rozpuszcza się w wodzie i nie ulega pęcznieniu. Dodatkowo nie wchłania wody, co pozwala na zachowanie jego znakomitych parametrów technicznych. W kontekście styropianu trzeba powiedzieć, że materiał ten stanowi duży opór dyfuzyjny. Oznacza to, że wnętrze budynku jest we właściwy sposób zabezpieczone przed wilgocią, gdyż ściany zapobiegają kondensacji pary wodnej.

Najważniejsze właściwości wełny mineralnej 

Cechą charakterystyczną wełny mineralnej jest jej ognioodporność, przez co jest bardzo często stosowana w budynkach przemysłowych oraz w innych przestrzeniach szczególnie mocno narażonych na wystąpienie pożaru. Oprócz tego charakteryzuje się wysoką izolacyjnością termiczną i akustyczną. Wełna Rockwool wiedzie prym wśród wełen fasadowych - chroni przed zimnem, upałem, hałasem. 

Jest to szczególnie ważne w przypadku domów znajdujących się blisko mocno uczęszczanych dróg. Zastosowanie wełny mineralnej pozwala na odpowiednie zadbanie o komfort przebywania wewnątrz pomieszczeń. 

Jak grubą warstwę izolacji zastosować? 

Grubość zastosowanej izolacji jest uzależniona od co najmniej kilku czynników. Przede wszystkim pod uwagę należy wziąć materiał, jakiego używamy. Optymalna grubość izolacji wykonanej zarówno ze styropianu, jak i wełny mineralnej wynosi ok. 25 cm. Trzeba jednak pamiętać, że znaczenie ma w tym przypadku również miejsce montażu. Dachy nachylone mogą być ocieplane nieco mniejszą grubością izolacji (15-20 cm).

Szczególną uwagę należy zwrócić na ocieplanie ścian, gdyż to właśnie one są w znacznym stopniu narażone na działanie chłodu, między innymi poprzez wiatry i ograniczony dostęp światła słonecznego. W tym przypadku warto zdecydować się na grubość izolacji dochodzącej do ok. 25 cm. Uwaga – to tylko porada redaktorska. Grubości (oraz lambdę, typ i rodzaj) ocieplenia trzeba brać z projektu, norm i wiedzy wykonawczej (tzw. sztuki budowlanej).

Odporność materiałów na działanie czynników zewnętrznych

Trzeba powiedzieć, że wełna mineralna jest bardzo wrażliwa na działanie wilgoci, dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby zabezpieczyć materiał przed jego zamoczeniem. Tylko dzięki temu będzie mógł być we właściwy sposób zamontowany w budynku przy zagwarantowaniu doskonałych parametrów izolacyjnych.

Styropian natomiast odznacza się wrażliwością na zbyt duże oraz długotrwałe nasłonecznienie. Należy więc dołożyć wszelkich starań, aby zamontowany styropian możliwie najszybciej zabezpieczyć siatką i kołkami, a docelowo również wybranym materiałem, którym zostanie pokryty budynek.

Który materiał jest tańszy? 

Bardzo często czynnikiem decydującym o zakupie konkretnego materiału jest cena. To właśnie na jej podstawie nierzadko podejmujemy decyzje zakupowe. W kontekście materiałów izolacyjnych trzeba powiedzieć, że w chwili obecnej cena wełny mineralnej to około 80 zł za metr sześcienny. Koszt metra sześciennego styropianu może być nawet o połowę mniejszy. Właśnie to ma decydujący wpływ na popularność styropianu.